bilinmeyenler ve bilinmesi gerekenler............
sabır; İslamda sabır nedir ve neden önemli
Kaderle ilgili yazılar yazıyorsanız, mutlaka sabır konusunada değinmeniz gerekiyor, bu yazımızda biz inşallah bunu yapacağız. Sabır nedir, neden önemli ve İslamda neyi ifade eder, hem genel kültür anlamında hem yaşadığınız zorlukları daha iyi göğüsleme ve analiz etme açısından bilmeniz gerektiğine inanıyoruz. Size hayrlı ve aydınlatıcı okumalar dileriz.
Sabır nedir? Direnç ölçerdir. Bir başka deyimle, bedeninizin bir baskıya ne kadar dayanacağını ölçen bir basınç sayar. Bir basınca, o basıncın altında çökmeden ne kadar direnç gösterebiliyorsunuz bunun ölçeri. Kader sizi bir yüke maruz bırakıyor, o baskı gün geçtikçe arttıkçada siz ne zaman o baskının altında kırılacaksınız ona bakıyor ve sonucu Allaha bildiriyor.
Bu ölçüm neyi amaçlıyor? Sizi derecelendirmek. "Allah katında en değerli olanınız, O'na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır" (Hucurat Süresi; 13). En çok sakınanıda nasıl belirleyeceksiniz; imtihanla. "İnsanlar sadece, inandık demeleriyle bırakılacaklarını ve imtihana çekilmeyeceklerini mi sandılar?" (Ankebut Süresi; 2). Damardan bir imtihanda nasıl olur? İşlerin ters gitmesiyle. İnsanın gerçek yüzü, işleri istediği gibi gitmediği zaman açığa çıkar. Allahta o gerçek yüzü çıkarmak için, kişiye istediğini vermez, zorluklar çıkarır. Nasıl? Kaderinizde yazılı olan zorlukları açığa çıkmasına izin vererek. Yoksa Allahu Teala kendisi kişiye zorluk bindirmez. Atalardan gelen zorlukların hayat bulmasına izin verir, sonrası kişinin tavrına bakar ve ona göre kişiyi derecelendirir. Ben Allahı çok seviyorum, ben Allah dostuyum, ben iyi birisiyim, ben çok ibadet ederim demekle Allaha yakınlık belirlenmiyor, işler istediğiniz gibi gitmediği zamanki tavrınız doğrultusunda belirleniyor. Bir kişiyi, o kişi sizin istediğinizi yaptığı müddet dost görürsünüz, istediğinizi yapmadığı zaman ama onu halen dost olarak görecekmisiniz, onu anıp ona saygı ve sevgi gösterecekmisiniz, işte asıl önemli olan bu. Kişi istediğinizi yapmadığı zaman sevgi ve muhabbetinizde ne kadar samimisiniz, Allahta kendisiyle ilgili bunu ölçmek istiyor. Bunun içinde sizi bir yükün altına sokuyor. Gün geçtikçede o yükü artırıyor ve gösterdiğiniz dirence (sabır) bakıyor. İlk günden itibarenmi mırıldanmaya ve hayata lanet okumaya başlayacaksıız, yoksa baya direnecekmisiniz buna bakıyor. Sonrada notunu size veriyor ve kulları arasındaki sıranızı belirliyor. Bininci sıradamısınız, on milyonuncumu gibisine. Sabır denilen ölçer olmadan da bu sıralamayı yapmak mümkün olmazdı.
Sıralama neden? Sıralama sayesinde hem yeryüzünde Allaha yakınlığınız belirleniyor, hem mahşer günü kaçıncı sırada hesaba çekileceğiniz hem cennette hangi arsayı alacağınız. Uzun lafın kısası, sabır deyip geçmeyin, sabır denilen ölçer sayesinde hangi kulun diğerinden daha üstün olduğu tespit ediliyor.
Zorluklara maruz kalmak haksızlık değilmi? Değil, çünkü imtihandasınız ve test edilmeniz gerek. Okulda öğretmenlerinizin sizi test etmesi haksızlıkmı? Değil. Kaldıki bu imtihan edilmede bizim lehimize, çünkü bu zorluklar sayesinde günahlarımızdan kurtuluyoruz. Sınava tabi tutulmanın Allahla ilgili boyutu bizi sınıflandırmaksa (sevap boyutu), kendimizle ilgili boyutu ise bu zorlukların günahlarımıza kefaret olması. Amel defterinizden birisine sevap yazılıyor, diğerinde ise günah siliniyor, yaşadığınız zorluklarla bir taşla iki kuş vurmuş oluyorsunuz. Örneğin; başınıza gelen musibetler genelde atalarınızın işlediği günahların size yansıması. Yaşadığınız zorluklara göğüs gererekte bu günahlardan kurtulma şansına sahipsiniz. Hem sevap kazanıyorsunuz, hemde yaşadığınız zorluklar günahlarınıza kefaret oluyor ve arınıyorsunuz. Ağırlık çalışırken bedenin terlemesi gibi, siz o yüke direndikçe terin bedeninizden akması gibi günahlarınızda bedeninizden dışa akıyor. O yüke sabredemez ve o yükün altında çökerseniz ne olur? O yükün altında siz mırıldandıkça ve şikayet ettikçe hem günahlarınıza kefaret olma şansını kaçırıyorsunuz, hem sevap alamıyorsunuz hemde isyana girmekten ötürü artı günah yükleniyorsunuz.
Zorluklarla karşılaşmıyorsak? Bazı insanlar hayatlarında sıkıntı yaşamıyor, bu kişi için hayrlımı şermi? Kişinin yaşantısına bakın. Eğer kişinin yaşantısı hayr içermiyorsa, o zaman bu kişilerin zorlukla imtihan edilmemesi bunların hayrına değil. Zorluklarla imtihan edilmek günahlarınızdan arınmak için insana sunulan bir lütuf. Demek bu insanların günahlarına birşeyin kefaret olmasını Allah istemiyor, demek o günah yüküyle onları karşısında görmek istiyor. Bu da tabiki o kişilerin hayrına değil. Eğer kişinin yaşantısı hayrlı ise, o zaman bu kişilerin imtihan edilmemesi bunların hayrına. Demek ataları o imtihanları Allahı memnun edecek derecede geçmişki, Allah o kişilerin torunlarını imtihan etme gereği görmemiş, ataların mertebesi ne ise onunla muamele etmeyi takdir etmiş. Buradan da ne dersi çıkarmalısınız, zorluklarla imtihan edilmiyorsanız, yaşantınıza bakın, imtihan edilmemeniz sizin için hayrlı olmayabilir. Eğer imtihan ediliyorsanız, lütfen çok sabır gösterin çünkü bu sadece sizin hayatınızı etkilemeyecek, çocuk ve torunlarınızında etkileyecek. Sizin bir kaç yıl göstereceğiniz sabır, iki üç neslinizin huzur içinde yaşamasına sebep olabilir.
Sabırla ilgili bir not daha: insan iyilik işlediği müddet sevap kazanır. Yani, sevap kazanabilmeniz için güzel eylemlerde bulunmanız şart. Bu kuralı ama sabır bozuyor, örneğin kötülüğe veya sıkıntılı bir sürece maruz kalıyorsanız, güzel amel işlemeye gerek kalmadan, sadece yaşadığınız sıkıntılara sabrederekte sevap kazanabilirsiniz. Sabır, insanoğluna hayr işleme imkanı yoksa dahi sevap kazanma nimetini sunuyor, sadece yaşadıklarına sabrederek. Örneğin; sevap kazanmanız için aktif olmanız gerekiyor, bir niyet bir çaba göstermeniz gerekiyor, sabır ise pasif döneminizde dahi, hiçbir eylem gerçekleştirmediğiniz dönemlerde dahi sevap kazanma nimetini size sunuyor. Bu sayede aktif veya pasif farketmez, hayatınızın her döneminde sevap kazanma lütfuna erişiyorsunuz.